Fenolik Sararma Testi Nasıl Yapılır?

Fenolik Sararma Testi, genellikle plastik, polimer, kauçuk ve kaplama malzemelerinin UV ışığı, ısı ve kimyasallar gibi çevresel etkenlere maruz kaldığında renk değişimine (sararmaya) olan direncini ölçmek için yapılan bir testtir. Bu test, özellikle fenolik içerikli stabilizatörlerin kullanıldığı malzemelerde yaygın olarak uygulanır.

Aşağıda fenolik sararma testinin nasıl yapılacağı adım adım açıklanmıştır:

1. Test için Gerekli Malzemeler ve Ekipman

• Test Örnekleri: Sararma testi yapılacak plastik, polimer veya kaplama malzemesi numuneleri.
• Fenolik Stabilizatörler: Test edilen malzemede bulunan fenolik içerikli stabilizatörler.
• UV Işık Kaynağı veya Test Kabini:
  • Sararma testleri genellikle UV test kabinlerinde gerçekleştirilir.
• Termal Fırın:
  • Numuneleri kontrollü bir sıcaklıkta belirli bir süre tutmak için kullanılır.
• Renk Ölçüm Cihazı:
  • Numunelerin sararma derecesini ölçmek için renk ölçüm cihazı (spektrofotometre veya kolorimetre).
• Referans Numuneler:
  • Karşılaştırma için sararmamış referans örnekleri.

2. Testin Hazırlık Aşaması

• Numune Kesimi ve Hazırlık:
  • Teste uygun boyutlarda (genellikle 5 cm x 5 cm veya 10 cm x 10 cm) malzeme numuneleri kesin.
  • Tüm numunelerin yüzeyi temiz ve homojen olmalıdır.
• Test Koşullarını Belirleyin:
  • Test için sıcaklık (genellikle 70-120°C arasında) ve süre (örneğin, 24-72 saat) belirlenir.
  • UV ışığı için dalga boyu ve ışık şiddeti ayarlanır (genellikle 340 nm veya 420 nm dalga boyları tercih edilir).

3. Testin Uygulanması

• Termal Test (Sıcaklık Altında Sararma):
  1. Numuneleri fırına yerleştirin.
  2. Belirlenen sıcaklıkta (örneğin 85°C) belirli bir süre (örneğin 48 saat) bekletin.
  3. Süre sonunda numuneleri çıkarın ve oda sıcaklığında soğumaya bırakın.
• UV Testi:
  1. Numuneleri UV ışık kaynağının altına yerleştirin.
  2. UV ışığa maruz bırakılma süresini (örneğin 72 saat) ayarlayın.
  3. Test sonunda numuneleri çıkararak görsel ve renk değişimlerini kontrol edin.

4. Değerlendirme ve Raporlama

• Renk Ölçümü:
  • Testten önce ve sonra numunelerin renk değerleri (L*, a*, b*) spektrofotometre ile ölçülür.
  • Sararma derecesi genellikle Δb (b değerindeki artış) üzerinden değerlendirilir.
• Görsel Kontrol:
  • Numuneler çıplak gözle kontrol edilir ve sararma düzeyi referanslarla karşılaştırılır.
• Sonuçların Kaydedilmesi:
  • Renk değişimi, sıcaklık süresi ve UV ışık maruziyeti bilgileri ile birlikte raporlanır.

5. Sonuçların Yorumlanması

• Δb Değeri: Yüksek bir Δb değeri daha fazla sararma anlamına gelir. Teste tabi tutulan malzemenin stabilitesi bu değere göre değerlendirilir.
• Kalite Standartları: Malzemenin ilgili standartlara (örneğin ASTM D1148) uygun olup olmadığı belirlenir.

Notlar

• Test Standartları: ASTM D1148, fenolik sararma testinin uygulanması için yaygın bir standarttır. Test detayları, kullanılan malzemeye göre değişebilir.
• Güvenlik: Test sırasında kullanılan cihazların (örneğin UV kabini) güvenlik talimatlarına uyulmalıdır.

Fenolik sararma testi, bir malzemenin uzun vadeli görünüm ve performans özelliklerini anlamak için oldukça faydalıdır. Test sonuçlarına göre malzeme formülasyonu veya stabilizatörlerin yapısı optimize edilebilir.