Tansiyonun düşmesi (hipotansiyon), kan basıncının normal seviyenin altına inmesi durumudur. Normalde, sağlıklı bir yetişkinin kan basıncı 120/80 mmHg civarındadır. Ancak bu değerler kişiye göre değişebilir. Tansiyonun düşmesi, çeşitli sağlık sorunları, yaşam tarzı faktörleri veya dış etkenler nedeniyle meydana gelebilir. İşte tansiyon düşüklüğüne yol açan bazı yaygın nedenler:
1. Yetersiz Sıvı Tüketimi (Dehidratasyon)
Vücutta yeterli miktarda su bulunmaması, kanın hacminin azalmasına yol açabilir. Bu da kan basıncının düşmesine neden olabilir. Dehidratasyon, aşırı terleme, ishal veya kusma, yeterli sıvı alımının olmaması gibi nedenlerle gerçekleşebilir.
- Belirtiler: Susuzluk, kuru cilt, ağız kuruluğu, baş dönmesi, halsizlik.
2. Kalp Sorunları
Bazı kalp hastalıkları, kan basıncının düşmesine yol açabilir. Bu hastalıklar arasında kalp yetmezliği, kalp kapak hastalıkları, kalp krizi veya düzensiz kalp atışları (aritmi) yer alır. Kalp, yeterince kan pompalamadığında, kan basıncı düşebilir.
- Belirtiler: Göğüs ağrısı, hızlı ya da düzensiz kalp atışı, nefes darlığı.
3. Kanama (Hemorajik Hipotansiyon)
Vücutta büyük miktarda kan kaybı, kan hacminin azalmasına ve dolayısıyla kan basıncının düşmesine neden olabilir. Kanama, büyük bir yaralanma, iç kanama veya cerrahi bir işlem sonucu olabilir.
- Belirtiler: Hızlı nabız, soluk cilt, zayıf ya da yorulmuş hissetme.
4. Enfeksiyonlar (Septik Şok)
Vücutta ciddi bir enfeksiyon, kan basıncının hızla düşmesine neden olabilir. Enfeksiyonlar, özellikle sepsis (vücutta enfeksiyonun yayılması) kan damarlarının genişlemesine ve kan basıncının düşmesine yol açabilir.
- Belirtiler: Yüksek ateş, hızlı kalp atışı, titreme, hızlı nefes alma.
5. İlaçlar
Bazı ilaçlar, kan basıncını düşürebilir. Özellikle yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar, diüretikler (idrar söktürücüler) veya antidepresanlar gibi ilaçlar tansiyon düşüşüne yol açabilir.
- Belirtiler: Baş dönmesi, bayılma hissi, halsizlik.
6. Hormonel Değişiklikler
Tiroid bezi hastalıkları (hipotiroidizm veya hipertiroidizm), adrenal bez hastalıkları (Addison hastalığı) veya diyabet gibi durumlar kan basıncının düşmesine neden olabilir. Ayrıca, hamilelikte meydana gelen hormon değişiklikleri de tansiyon düşüşüne yol açabilir.
- Belirtiler: Yorgunluk, kilo değişiklikleri, iştah kaybı, baş dönmesi.
7. Uzun Süreli Ayakta Durma
Uzun süre ayakta durmak, kanın bacaklarda birikmesine neden olabilir ve kalbe yeterince kan dönmez. Bu durum, özellikle sabahları uyanıldığında ya da aniden ayağa kalkıldığında tansiyonun düşmesine yol açabilir.
- Belirtiler: Baş dönmesi, bayılma hissi, halsizlik.
8. Beslenme Eksiklikleri
Yetersiz beslenme, özellikle B12 vitamini ve folik asit eksiklikleri, kan hücrelerinin üretimini etkileyebilir ve anemiye yol açabilir. Anemi, kan hacmini azaltarak tansiyonun düşmesine neden olabilir.
- Belirtiler: Yorgunluk, soluk cilt, nefes darlığı.
9. Alerjik Reaksiyonlar
Alerjik reaksiyonlar, vücudun bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi sonucu kan damarlarının genişlemesine ve tansiyonun düşmesine yol açabilir. Bu, anafilaksi gibi ciddi bir alerjik reaksiyonun belirtisi olabilir.
- Belirtiler: Kaşıntı, kurdeşen, nefes darlığı, yüzde şişme.
10. Sinir Sistemi Sorunları
Vücutta otonom sinir sistemi bozuklukları, tansiyonun dengesiz bir şekilde değişmesine yol açabilir. Örneğin, Parkinson hastalığı veya vazovagal senkop gibi durumlar tansiyon düşüklüğüne neden olabilir.
- Belirtiler: Baş dönmesi, bayılma hissi, halsizlik.
11. Beslenme ve Yaşam Tarzı
Çok düşük kalorili diyetler veya ani kilo kaybı, vücutta kan hacminin azalmasına ve tansiyonun düşmesine neden olabilir. Ayrıca, aşırı alkol tüketimi de kan basıncını düşürebilir.
- Belirtiler: Yorgunluk, baş dönmesi, halsizlik.
Tansiyon Düşüklüğünü Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler:
- Düzenli sıvı alımı: Yeterli miktarda su içmek, dehidratasyonu önler.
- Yavaşça kalkmak: Otururken veya yatarken aniden kalkmamaya özen göstermek, baş dönmesini engeller.
- Sağlıklı beslenme: Besin değeri yüksek, dengeli bir diyeti tercih etmek, vitamin ve mineral eksikliklerini önler.
- Fiziksel aktivite: Düzenli egzersiz yapmak, kan dolaşımını iyileştirir.
- İlaç kullanımı: İlaçların doğru şekilde kullanılması ve doktor kontrolünde olması gerekir.
Eğer tansiyon düşüklüğü sürekli hale gelir ve günlük yaşamı zorlaştırıyorsa, bir doktora danışmak önemlidir.